Định nghĩa - Khái niệm
微 từ Hán Việt nghĩa là gì?
Dưới đây là giải thích ý nghĩa từ 微 trong từ Hán Việt và cách phát âm 微 từ Hán Việt. Sau khi đọc xong nội dung này chắc chắn bạn sẽ biết từ 微 từ Hán Việt nghĩa là gì.
Pinyin: wei1, wei2;
Juytping quảng đông: mei4;
vi
(Động) Trốn, giấu, ẩn tàng.
◇Tả truyện 左傳: Bạch Công bôn san nhi ải, kì đồ vi chi 白公奔山而縊, 其徒微之 (Ai Công thập lục niên 哀公十六年) Bạch Công chạy tới núi tự ải, đồ đệ của ông đi trốn.
(Động) Không có.
◇Luận Ngữ 論語: Vi Quản Trọng ngô kì bỉ phát tả nhẫm hĩ 微管仲吾其彼髮左衽矣 (Hiến vấn 憲問) Nếu không có ông Quản Trọng, ta tất bị búi tóc mặc áo trái vạt vậy (như người Di 夷, Địch 狄).
§ Ý nói Quản Trọng đã có công chống với Di, Địch.
(Động) Chẳng phải.
◇Thi Kinh 詩經: Vi ngã vô tửu 微我無酒 (Bội phong 邶風, Bách chu 柏舟) Chẳng phải là em không có rượu.
(Động) Dò xét, trinh sát.
◇Hán Thư 漢書: Giải sử nhân vi tri tặc xứ 解使人微知賊處 (Quách Giải truyện 郭解傳) (Quách) Giải sai người dò biết chỗ ở của giặc.
(Tính) Mầu nhiệm, kì diệu, tinh thâm, ảo diệu.
◎Như: tinh vi 精微, vi diệu 微妙 tinh tế, mầu nhiệm, không thể nghĩ bàn được.
(Tính) Nhỏ, bé.
◎Như: vi tội 微罪 tội nhỏ, vi lễ 微禮 lễ mọn.
(Tính) Suy yếu, tàn tạ.
◎Như: suy vi 衰微 suy yếu.
◇Hàn Dũ 韓愈: Mao huyết nhật ích suy, chí khí nhật ích vi 毛血日益衰, 志氣日益微 (Tế thập nhị lang văn 祭十二郎文) Khí huyết ngày một kém, chí khí ngày một mòn.
(Tính) Thấp kém, ti tiện, hèn hạ.
◎Như: xuất thân hàn vi 出身寒微 xuất thân nghèo hèn.
◇Sử Kí 史記: Lữ Thái Hậu giả, Cao Tổ vi thì phi dã 呂太后者, 高祖微時妃也 (Lữ thái hậu bổn kỉ 呂太后本紀) Lữ Thái Hậu là vợ của Cao Tổ từ lúc còn hàn vi.
(Tính) Ít.
◎Như: vi thiểu 微少 ít ỏi.
(Tính) Cực kì nhỏ, cực kì ngắn, cực kì bén nhạy.
◎Như: vi ba 微波 microwave, vi âm khí 微音器 microphone.
(Tính) Tối tăm, không sáng.
◇Thi Kinh 詩經: Bỉ nguyệt nhi vi, Thử nhật nhi vi 彼月而微, 此日而微 (Tiểu nhã 小雅, Thập nguyệt chi giao 十月之交) Mặt trăng kia tối tăm, Mặt trời này tối tăm.
◇Tạ Linh Vận 謝靈運: Xuất cốc nhật thượng tảo, Nhập chu dương dĩ vi 出谷日尚早, 入舟陽已微 (Thạch bích tinh xá hoàn hồ trung tác 石壁精舍還湖中作) Ra khỏi hang còn sáng, Xuống thuyền mặt trời đã tối.
(Phó) Ẩn, giấu, lén.
◎Như: vi phục 微服 đổi lốt áo xấu không cho ai biết mình, vi hành 微行 đi lẻn (người tôn quý đi ra ngoài mà không muốn người khác biết).
(Phó) Không chỉ, chẳng phải một mình.
§ Cũng như bất cận 不僅, bất độc 不獨.
◇Kỉ Quân 紀昀: Tử tội chí trọng, vi ngã nan giải thoát, tức Thích Ca Mâu Ni, diệc vô năng vi lực dã 此罪至重, 微我難解脫, 即釋迦牟尼, 亦無能為力也 (Duyệt vi thảo đường bút kí 閱微草堂筆記) Tội này rất nặng, chẳng phải chỉ mình ta khó mà giải thoát, ngay cả đức Thích Ca Mâu Ni, cũng không có khả năng làm được.
(Phó) Nhỏ, nhẹ.
◎Như: vi tiếu 微笑 cười khẽ, cười mỉm, niêm hoa vi tiếu 拈花微笑 cầm hoa mỉm cười.
(Danh) Lượng từ: đơn vị thời gian biến đổi về khí tượng thời tiết ngày xưa: năm ngày là một vi 微.
(Danh) Con số cực nhỏ: về chiều dài, bằng một phần triệu của một tấc (thốn 寸); về độ tròn (viên độ), bằng một phần sáu mươi của một giây (miểu 秒).
(Danh) Tên nước cổ.
(Danh) Họ Vi.Nghĩa chữ nôm của từ 微
vi, như "tinh vi, vi rút" (vhn)
1. [隱微] ẩn vi 2. [白玉微瑕] bạch ngọc vi hà 3. [寒微] hàn vi 4. [些微] ta vi 5. [式微] thức vi 6. [精微] tinh vi 7. [側微] trắc vi 8. [微妙] vi diệu
Xem thêm từ Hán Việt
Cùng Học Từ Hán Việt
Hôm nay bạn đã học được thuật ngữ 微 nghĩa là gì trong từ Hán Việt? với Từ Điển Số rồi phải không? Hãy truy cập tudienso.com để tra cứu thông tin các thuật ngữ chuyên ngành tiếng Anh, Trung, Nhật, Hàn...liên tục được cập nhập. Từ Điển Số là một website giải thích ý nghĩa từ điển chuyên ngành thường dùng cho các ngôn ngữ chính trên thế giới.
Từ Hán Việt Là Gì?
Chú ý: Chỉ có từ Hán Việt chứ không có tiếng Hán Việt
Từ Hán Việt (詞漢越/词汉越) là những từ và ngữ tố tiếng Việt bắt nguồn từ tiếng Hán và những từ tiếng Việt được người nói tiếng Việt tạo ra bằng cách ghép các từ và/hoặc ngữ tố tiếng Việt gốc Hán lại với nhau. Từ Hán Việt là một bộ phận không nhỏ của tiếng Việt, có vai trò quan trọng và không thể tách rời hay xóa bỏ khỏi tiếng Việt.
Do lịch sử và văn hóa lâu đời mà tiếng Việt sử dụng rất nhiều từ Hán Việt cổ. Đồng thời, khi vay mượn còn giúp cho từ vựng tiếng Việt trở nên phong phú hơn rất nhiều.
Các nhà khoa học nghiên cứu đã chia từ, âm Hán Việt thành 3 loại như sau đó là: từ Hán Việt cổ, từ Hán Việt và từ Hán Việt Việt hoá.
Mặc dù có thời điểm hình thành khác nhau song từ Hán Việt cổ và từ Hán Việt Việt hoá đều hoà nhập rất sâu vào trong tiếng Việt, rất khó phát hiện ra chúng là từ Hán Việt, hầu hết người Việt coi từ Hán Việt cổ và từ Hán Việt Việt hóa là từ thuần Việt, không phải từ Hán Việt. Từ Hán Việt cổ và từ Hán Việt Việt hoá là những từ ngữ thường dùng hằng ngày, nằm trong lớp từ vựng cơ bản của tiếng Việt. Khi nói chuyện về những chủ đề không mang tính học thuật người Việt có thể nói với nhau mà chỉ cần dùng rất ít, thậm chí không cần dùng bất cứ từ Hán Việt (một trong ba loại từ Hán Việt) nào nhưng từ Hán Việt cổ và Hán Việt Việt hoá thì không thể thiếu được. Người Việt không xem từ Hán Việt cổ và Hán Việt Việt hoá là tiếng Hán mà cho chúng là tiếng Việt, vì vậy sau khi chữ Nôm ra đời nhiều từ Hán Việt cổ và Hán ngữ Việt hoá không được người Việt ghi bằng chữ Hán gốc mà ghi bằng chữ Nôm.
Theo dõi TuDienSo.Com để tìm hiểu thêm về Từ Điển Hán Việt được cập nhập mới nhất năm 2024.